Deze pagina geeft een overzicht van de informatie die het FAVV verstrekt heeft in het kader van de besmetting met niet-toegelaten transgeen lijnzaad (Oktober 2009)

In september 2009 werd België, via het Europees waarschuwingssysteem (RASFF), op de hoogte gebracht van een verontreiniging met transgeen lijnzaad van bepaalde bakkerijproducten vastgesteld door de Duitse overheid. Uit de analyses en het onderzoek bleek dat ladingen lijnzaad afkomstig uit Canada aan de oorsprong lagen. Deze ladingen waren accidenteel verontreinigd door transgeen lijnzaad dat daar tot 2001 voor menselijke en dierlijke voeding toegelaten was.

De verontreiniging bedroeg 0,01% (minder dan of gelijk aan 1 korrel op 10.000).

Als gevolg van een gunstige evaluatie door het Canadese Agentschap voor de voedselinspectie werd het genetisch gemodificeerd  lijnzaad FP967 dat bestendig is tegen een herbicide, conform de regelgeving in 1996 goedgekeurd als veilig voor gebruik in de diervoeding en voor het leefmilieu. Vervolgens kreeg het in 1998 een goedkeuring waarbij werd bevestigd dat het onschadelijk was als voeder. Het werd echter nooit gebruikt voor commerciële productie. Het mag ook in de Verenigde Staten worden verhandeld. Volgens de regelgeving geldt in de EU echter een nultolerantie aangezien geen aanvraag voor toelating werd ingediend.

Vanaf 29 oktober 2009 pasten de Canadese autoriteiten in samenspraak met de Europese Commissie  met het oog op een hervatting van de uitvoer van lijnzaad naar de EU een protocol voor bemonstering en analyse toe dat de afwezigheid van GGO moest garanderen. De Europese en met name de Belgische producenten van lijnzaadolie zijn immers sterk afhankelijk van de aanvoer vanuit Canada om hun fabrieken draaiende te houden. Het protocol voorziet dat in Canada controles worden uitgevoerd (bij het inladen van treinwagons en schepen) en dat de monsters worden onderzocht in  door de Canadese overheid geautoriseerde en geaccrediteerde laboratoria voordat de certificering voor uitvoer naar de EU kan worden verleend.

Het beleid dat het FAVV, rekening houdend met het feit dat het hier gaat om een probleem dat de regelgeving (nulnorm) en niet de volksgezondheid betreft, volgt houdt in dat de partijen lijnzaad en schroot (bij de olie-extractie verkregen residuen) die bestemd zijn voor de diervoeding vrij van GGO moeten zijn. Niet-conforme producten worden uit de markt genomen en teruggestuurd naar het land van oorsprong of verder uitgevoerd naar een derde land dat dergelijke producten wel aanvaardt. Een recall van producten uit de distributie is vanuit het oogpunt van de volksgezondheid niet gerechtvaardigd en wordt aan het oordeel van de betreffende operatoren overgelaten.

In België heeft het FAVV in 2009, 48.000 ton lijnzaad en lijnkoeken afkomstig uit Canada geblokkeerd en de analyses hebben de aanwezigheid van GGO-lijnzaad in een deel van de bootladingen bevestigd.

Eind 2009 was nog steeds in totaal 13000 ton lijnzaad en lijnkoeken in beslag genomen.

Het Agentschap werd er op 25 januari 2010 door Greenpeace in kennis gesteld van zijn campagne van niet-officiële monsternames van diverse producten die in de distributie werden genomen. Op 18 monsters  bleek dat één partij meel sporen van GGO-lijnzaad bevatte.

Het FAVV nam 3 officiële monsters van de productie van het betreffende bedrijf. Die bevestigden het positieve resultaat van Greenpeace voor die partij. De andere 2 partijen die werden bemonsterd wezen daarentegen niet op de aanwezigheid van GGO-sporen. De partij werd uit de markt genomen en de betrokken Lidstaten werden via RASSF verwittigd.